Vijf jaar (2004-2009) onderwijsbeleid bespreken binnen een beperkt dossier is onbegonnen werk als men volledigheid nastreeft. Minister Vandenbroucke heeft op vele deelterreinen belangrijke initiatieven genomen. Ook in het Franstalig onderwijs is er een en ander gebeurd.

Dat we tijdens de Vlaamse regeringsvorming weinig horen over onderwijs, maakt JAN VAN DAMME ongerust. Het beleid van de voorbije jaren was goed, maar het kan beter, zowel voor het basis- als voor het secundair onderwijs. (Vrije tribune in De Standaard, 3 juli 2009)

Het Vlaamse secundair onderwijs scoort traditioneel heel goed in internationale vergelijkende studies. De PISA-resultaten geven bijvoorbeeld aan dat onze 15-jarigen tot de Europese top behoren inzake wiskunde, wetenschappen en leesvaardigheid. Ook ons talenonderwijs is van een hoog niveau.

Op vraag van onderwijsminister Frank Vandenbroucke werkte vanaf april 2008 een 15-koppige kerngroep, ondersteund door een reflectiegroep en diverse hoorzittingen, aan een ‘blauwdruk’ voor een hervorming van het secundair onderwijs. Aan het hoofd van de commissie stond Georges Monard, die gedurende 20 jaar actief betrokken is geweest bij alle grote onderwijshervormingen, eerst op federaal niveau, nadien op Vlaams en gedurende vijftien jaar secretaris-generaal was van de Vlaamse onderwijsadministratie. Op 20 april 2009 werd het voorstel van de Commissie Monard gepubliceerd onder de titel “Kwaliteit en kansen voor elke leerling. Een visie op de vernieuwing van het secundair onderwijs”.

Eén dezer dagen worden beslissingen genomen inzake het in evenwicht brengen van de Vlaamse begroting. Het ziet er naar uit dat ook de onderwijssector niet zal gespaard worden. COC waarschuwt de regeringsonderhandelaars niet te raken aan de personeelsomkadering in het onderwijs, ook niet deze van het secundair onderwijs.

In zijn commentaarstuk “Vrienden zijn emanciperend” stelt Guy Tegenbos in De Standaard: “Allochtone leerlingen die minstens één autochtone medeleerling als vriend(in) hebben, slagen gemakkelijker. (…) Dat leert ook dat witte scholen én zwarte scholen contraproductief zijn. Segregatie is geen goede methode van emancipatie.” De centrale opdracht van het onderwijs is de emancipatie van alle leerlingen te bereiken. Als de polarisatie tussen witte en zwarte scholen dit doel in de weg staat moeten we daar tegenin gaan, moeten we de segregatie aanpakken. D.w.z. allochtone én autochtone leerlingen zo gelijkmatig mogelijk over alle scholen verdelen, zodat in elke school een sociale mix tot stand komt.

Het hoofddoekenverbod in het Koninklijk Atheneum Antwerpen is niet moedig te noemen, maar de autochtone oudergemeenschap van Antwerpen en de omliggende scholen die dit verbod al jaren als concurrentiewapen gebruiken, zijn evenzeer te blameren, vindt Ides Nicaise.

Over de hele Duitse Bondsrepubliek ging van 15 tot 19 juni de reeds lang geplande nationale onderwijsstaking door. Scholieren, studenten, leerkrachten, hogeschooldocenten en universiteitsprofessoren namen eraan deel.

Op 10 juni 2009 keurde het Antwerps lokaal overlegplatform basisonderwijs (LOP) een nieuw inschrijvingssysteem goed voor alle Antwerpse basisscholen. Dat gebeurde met een grote meerderheid van de stemmen (80%). Het nieuwe Antwerpse systeem vertoont heel wat gelijkenissen met wat reeds een jaar in voege is in Gent: het geldt voor alle basisscholen van alle netten; er wordt gewerkt met een centrale computer waardoor dubbele inschrijvingen technisch onmogelijk worden; na de decretale voorrangsregels komt er een voorrang waarbij afstand (tussen de woonplaats en de school) een rol speelt; aan de effectieve inschrijvingsperiode gaat een periode vooraf waar de ouders hun kind elektronisch kunnen aanmelden waardoor wachtrijen voor de schoolpoorten normaal tot het verleden zouden moeten behoren. Er is ook een belangrijk verschil met Gent: terwijl in Gent de afstand voor 100% de voorrang bepaalt (na de decretale voorrangsregels), is dat in Antwerpen voor 30% à 100% (te bepalen door de school) en blijft de chronologie dus een rol spelen. Het LOP doet wel een (vrijblijvende) aanbeveling opdat de scholen de afstand voor minstens 70% zouden laten meespelen bij het bepalen van de rangorde. Robert Voorhamme, de Antwerpse schepen van Onderwijs, liet weten dat alle basisscholen van het stedelijk net (op één uitzondering na: de balletschool in de Prinsstraat) die aanbeveling zullen opvolgen. Hieronder publiceren we het persbericht (11 juni 2009) van het Antwerpse LOP (Basisonderwijs) over het nieuwe inschrijvingssysteem in de basischolen van Antwerpen.

"Omdat Jean-Marie Dedecker zelf stelt dat het in de aanloop naar de verkiezingen over de inhoud dient te gaan, willen we er graag op ingaan", schrijft Hugo Deckers, nationaal secretaris van de socialistische onderwijsvakbond ACOD-Onderwijs in een open brief, die we hieronder publiceren.

In de jaren dat het Limburgs Universitair Centrum werd uitgetekend (1971-1973) werd duidelijk gestipuleerd dat het moest bijdragen tot een democratiseringsgolf in het universitair onderwijs. Arbeidsjongeren, die van huis uit niet de financiële middelen kregen om ver weg een kot te huren, moesten beter kunnen participeren aan onderwijs en samenleving.

Vorig jaar verscheen in Nederland het “Parlementair Onderzoek Onderwijsvernieuwingen”, beter bekend als “het rapport Dijsselbloem”. Het rapport veroorzaakte nogal wat commotie, vanwege het vernietigende eindoordeel. Vervolgens verbonden sommigen in binnen- en buitenland hieraan hun eigen conclusies omtrent het falen van het Nederlandse onderwijsmodel en de toekomst van het onderwijs in eigen land. Niet al deze gevolgtrekkingen waren even gerechtvaardigd en gebaseerd op de feiten.

De Bolognaverklaring bestaat tien jaar en heeft doorheen heel Europa een complete herschikking van het universitaire landschap veroorzaakt. Minister Vandenbroucke beweert dat studentenmobiliteit het doel ervan is. Is dat wel zo? En is dat alles wat er te zeggen valt over de Bologna-operatie?

In 2000 had de Europese Raad (ER) een droom te Lissabon: Europa moet tegen 2010 "de meest competitieve en dynamische kenniseconomie van de wereld worden". Dat vereist ook "een ambitieus programma voor het moderniseren van de stelsels van sociale zekerheid en onderwijs". Universiteiten staan in het oogpunt van de storm: "universities are crucial in achieving the Lisbon goals". De EU is vastberaden: "The EU has supported the conversion process of sectors like the steel industry or agriculture; it now faces the imperative to modernise its “knowledge industry” and in particular its universities" (EC, 2005a:10) .