Onderwijs quasi-markt

Privesector ontdekt middelbare scholen   In “De Standaard” van 2 november 2010 brengt journalist Wim Dehandschutter een reportage over het commercieel bedrijf Educadomo dat bijlessen verkoopt. ‘Kent...

In Gent, Antwerpen, Brussel liepen er de jongste twee schooljaren (Gent) of het voorbije schooljaar experimenten in verband met de inschrijvingen. De leerlingen konden zich vóór de eigenlijke inschrijving aanmelden via een centrale computer die de plaatsen toewees volgens bepaalde voorrangsregels (absolute voorrang voor broertjes en zusjes; eventueel een voorrang voor GOK- of niet-GOK-leerlingen, in Brussel een voorrang voor kinderen die thuis Nederlands spreken) en rangordecriteria (afstand tussen de school en de woonplaats; de chronologie; in Brussel het aantal dagen in een Nederlandstalige kinderopvang voor het Basisonderwijs of het aantal maanden in een verbonden basisschool voor het Secundair)

Op dinsdag 21 september stemde het Antwerps lokaal overlegplatform basisonderwijs (LOP) over de inschrijvingsprocedure voor de Antwerpse basisscholen. Een meerderheid van 74 % van de onderwijspartners en 90% van de niet-onderwijspartners kiest opnieuw om te werken met het centrale aanmeldingsregister. Dat register werd vorig jaar in het leven geroepen om een einde te maken aan de lange wachtrijen voor de scholen.

In mei 2009, net vóór de regionale verkiezingen voor o.a. het Vlaams Parlement (juni 2009), leverden de diverse departementen van de Vlaamse Administratie hun bijdrage "voor de aankomende nieuwe Vlaamse regering". Deze documenten bevatten, per beleidsdomein, veel informatief materiaaI, een synthese van de stand van zaken en een aantal aanbevelingen voor het beleid van de volgende Vlaamse regering. Uit het onderdeel "Onderwijs en vorming" publiceren we hieronder het hoofdstuk over het inschrijvingsbeleid in het Vlaams onderwijs. In het licht van de evaluatie van de experimenten (Gent, Antwerpen, Brussel) met een centraal aanmeldingsregister die moeten leiden tot een beslissing van de Vlaamse regering (in het voorjaar van 2011) over een nieuw inschrijvingsbeleid, is voornoemde "bijdrage" een interessant document.

Ook in 2011 zal er voor de poorten van de Gentse basisscholen niet gekampeerd hoeven te worden. Op 16 september 2010 heeft het Lokaal Overlegplatform Gent Basisonderwijs een nieuwe regeling goedgekeurd voor de elektronische aanmelding van nieuwe leerlingen in het basisonderwijs voor het schooljaar 2011-2012.

Een kwarteeuw geleden vestigde ik me als jonge leerkracht in Brussel. Ik kwam terecht in een Atheneum dat net een fusie had overleefd, met dramatische gevolgen voor het lerarenbestand. Het waren de jaren waarin de besparingswoede van minister Daniel Coens zaliger de teugels vierde met drastische minimumnormen en een doodbloedend VSO als gevolg.

De jongste tijd was er in de media veel aandacht voor de inschrijvingsperikelen in sommige scholen. Vooral de kampeertoestanden aan sommige scholen sprongen in het oog. Soms staan er voor de ene school wachtrijen – fysieke of virtuele bij het elektronisch aanmelden – terwijl minder gegeerde scholen plaatsen over hebben.

Het gelijkekansenonderwijs heeft altijd al onder vuur gelegen. Maar in het zicht van de grote evaluatie van volgend jaar lijken de tegenstanders zich extra te roeren. Marc Laquière, onderwijsspecialist van de Federatie van Marokkaanse Verenigingen, roept de tegenstanders van discriminatie in het onderwijs op om waakzaam te zijn.

Bij de inschrijvingen in het Nederlandstalig onderwijs in Brussel (de 19 gemeenten van het Brussels Gewest) geldt nu een voorrang van 45% voor leerlingen uit Nederlandstalige gezinnen. Minister van Onderwijs Pascal Smet wil die voorrangsregeling optrekken tot 55% en bovendien de verklaring op eer (van de ouders) vervangen door een controleerbaar bewijs dat de ouder(s) Nederlands kennen. Wat sommigen misschien vanzelfsprekend vinden, roept bij anderen kritische reacties op. Hieronder vindt u de reacties van ACOD-Onderwijs (Regio Brussel) en van Johan Leman, medewerker van het Integratiecentrum “Foyer” en voormalig Commissaris voor de strijd tegen racisme.

De tijd dat onderwijsmedewerkers met ‘allochtone’ leerlingen van school tot school leurden om toch een plaatsje te vinden, behoort in grote mate tot het verleden. De leerachterstand van deze leerlingen blijft evenwel kolossaal. Marc Laquière, pedagogisch raadgever van de Federatie van Marokkaanse Verenigingen in Antwerpen, onderzocht de problematiek. In onderstaand artikel formuleert hij een aantal kritische bedenkingen en voorstellen rond het inschrijvingsbeleid.