Europa

Negen jongeren van het Brusselse jeugdhuis Chicago (D’Broej) gingen op reis naar Finland om te kijken hoe het geroemde onderwijsmodel werkt. Ze spraken er...

Het Finse onderwijs is een voorbeeld voor de hele wereld: het is helemaal gratis en heeft een gemeenschappelijk lessenpakket voor iedereen tot 16 jaar....

In het boek “De miljonairstaks en zeven andere briljante ideeën om de samenleving te veranderen” (1) nemen Mie Branders en Michaël Verbauwhede (2) het onderwijsluik voor hun rekening. Zij komen op voor een "onderwijs voor handen, hoofd en hart". Mie Branders is gemeenteraadslid in Antwerpen, Michaël Verbauwhede zetelt in het Brussels Parlement, beiden namens de PVDA.

Vliegtuig- en busladingen onderwijstoeristen (inspecteurs, directeurs, experten, leraren, ministers, met in hun zog de journalisten) zijn de laatste jaren naar Finland afgereisd om daar met eigen ogen het “wonder” van het Finse onderwijs te gaan aanschouwen. Scholen zonder wedijver tussen leerlingen en tussen scholen, zonder inspecteurs, zonder overzitten, zonder cijfers in de eerste jaren van het basisonderwijs, maar die uit alle vergelijkende PISA-onderzoeken steevast als de best presterende ter wereld naar voor komen ? Ondenkbaar voor neo- en sociaal-liberalen. Maar welke lessen kunnen socialisten trekken nu Vlaanderen een zoveelste onderwijshervorming tegemoet gaat?

In “Klasse” (september 2013) verscheen een reportage van een studiebezoek van vier Vlaamse leerkrachten aan onderwijsinstellingen in Finland. Onder de nogal provocerende titel: “Finland: punten geven bij wet verboden” geven de betrokken Vlaamse leerkrachten een globaal positief beeld van het Fins onderwijs. Het artikel lokte heel wat reacties uit. Hieronder volgen enkele persoonlijke notities van Ludo Merckx, een onderwijzer met een lange staat van dienst, o.a. in "De Buurt", een Gentse basisschool van FOPEM (Federatie open en pluralistische emancipatorische methodescholen) met als kenmerk "projectonderwijs". Hij maakt enkele vergelijkingen met zijn eigen klaspraktijk.

Het onderwijsparadijs van Europa. Zo wordt Finland genoemd. Finse lagereschoolleerlingen hebben van alle Europese landen het minste uren les en het minste huiswerk. Toch scoren ze het beste op internationaal PISA-onderzoek. Hoe ze dat flikken? Met gemotiveerde leraren, grote speelplaatsen en veel knuffels. Zonder punten.

Paul Robert is principal (directeur) van het collège Nelson Mandela in Clarensac (Frankrijk).Hij schreef een boek over het Fins onderwijssysteem: “La Finlande. Un modèle éducatif pour la France ? Les secrets de la réussite”. Hieronder volgt zijn uiteenzetting op een studiedag van Ovds in maart 2013.

Op 12 november 2012 was het tv-programma "Tegenlicht" van de Nederlandse VPRO gewijd aan het Fins onderwijs. Finland werd in de uitzending geprezen als het beste onderwijssysteem in Europa. In het programma werd gefocust op de lerarenopleiding.

Luk Dewulf en Inge Wagemakers maakten een documentaire over migratie en onderwijs. EXIT CONCENTRATIE duurt 1 uur en werd reeds uitgezonden op AVS (regionale tv-zender) en de digitale zender Stories. Het Belgische onderwijssysteem, dat uitblinkt in ongelijkheid tussen leerlingen, wordt vergeleken met Finland waar topprestaties en gelijkheid succesvol samengaan.

Je kan er moeilijk naast kijken: de nota rond de hervorming van het secundair onderwijs puilt uit van de “competenties”. Minister Smet kiest resoluut voor “competentie-ontwikkelend onderwijs”. Sleutelcompetenties, persoonlijke competenties, sociale competenties, beroepscompetenties, wetenschappelijke competenties … De oriënteringsnota “Mensen doen schitteren” is in hoge mate schatplichtig aan de documenten van de Europese Unie over “competenties”. De lijst van “sleutelcompetenties voor een leven lang leren” die de Europese Commissie eind 2006 opstelde, wordt in bijlage overgenomen, de niveaudescriptoren van de Vlaamse kwalificatiestructuur, geënt op het Europees kwali-ficatiekader (EQF) eveneens. “We maken deze keuze niet alleen omwille van sociale en economische motieven, maar ook en vooral vanuit ontwikkelingspsychologische en onderwijskundige argumenten”, schrijft de minister. In de documenten van de Europese Commissie rijmt “competenties” nochtans op competitiviteit van de ondernemingen.