Frankrijk

Is het mogelijk de toegang tot het onderwijs te democratiseren zonder het niveau te verlagen? Hierover sprak de Franse socioloog Jean-Pierre Terrail tijdens de...

Onderwijs is een mensenrecht. Het Verdrag inzake de Rechten van het Kind legt dit universeel vast. In de Europese Unie (EU) kan men er...

Onwetendheid bestrijden is de bestaansreden van het onderwijs. Die strijd opgeven is de fundamenten van zijn bestaan aanvallen, alsof het onderwijs aan een soort...

Op 20 november 2021 was Philippe Meirieu te gast op de “ zes uren voor de democratische school". Tijdens een conferentie ging hij in...

Philippe Meirieu , één van de meest bekende pedagogen in Frankrijk, stelt vragen bij het digitaal afstandsonderwijs dat nu wordt uitgerold. Hij heeft steeds...

Een vergelijkende studie [[Nico Hirtt, Impact de la liberté de choix sur l'égalité des systèmes éducatifs ouest-européens, september 2007. Zie www.ecoledemocratique.org]] over de Europese onderwijssystemen brengt het bewijs dat de hervormingen die door de regering van Nicolas Sarkozy worden aangekondigd - versoepeling van de schoolkaart en opheffing van het eenheidscollege - zullen leiden tot een catastrofale vergroting van de sociale tegenstellingen in het Frans onderwijs.

In Frankrijk staat de kwestie van de “carte scolaire” de jongste tijd in het middelpunt van het onderwijsdebat. De carte scolaire of schoolkaart is een systeem waarmee, sinds 1963, de leerlingen, in functie van hun woonplaats, aan een bepaalde school worden toegewezen. Er bestaat dus geen vrije schoolkeuze voor de leerlingen (ouders) zoals in België. In tegenstelling tot België liepen (in 1963) en lopen de meeste leerlingen in Frankrijk school in het officieel (door de overheid georganiseerd) onderwijs. Het vrije (katholieke) net is er minoritair. In Frankrijk is het principe van een gemeenschappelijke stam sterker verankerd en in praktijk gebracht (o.a. via het collège unique) dan in België. Frankrijk kent ook een sterke centralistische “republikeinse” traditie, met o.a. een sterke centrale sturing en evaluatie van de leerplannen. Denk bv. aan het centrale examen op het einde van het secundair onderwijs, het baccalaureaat, dat beslist over de toegang tot het hoger onderwijs. In het onderstaande artikel schetsen Bernard Calabuig, onderwijsspecialist van de PCF (Parti Communiste français) en Daniel Rome, nationaal secretaris van het netwerk Ecole, de inzet van het huidig debat rond de carte scolaire in Frankrijk.

In september 2003 richt de Franse minister van nationale opvoeding, Luc Ferry, een commissie op, onder leiding van Claude Thélot, met twee opdrachten. Ten eerste een "breed debat" over het onderwijs organiseren met alle betrokkenen (leraars, ouders, verenigingen, vakbonden...).Ten tweede: "toekomstgericht nadenken teneinde de mogelijke evolutieschema's vast te leggen van ons lager en secundair onderwijssysteem". Een jaar later is Ferry vervangen door Fillon, maar de commissie Thélot heeft haar taak volbracht. Na 26.000 vergaderingen, 300 schriftelijke bijdragen van allerlei verenigingen, 1500 brieven en 15.000 e-mailberichten en na een eerste syntheserapport van de discussies in april 2004, overhandigt Claude Thélot op 16 oktober 2004 aan president Jacques Chirac zijn eindrapport, getiteld: “Pour la réussite de tous les élèves” ("Voor het welslagen van alle leerlingen”). Alle uittreksels in dit artikel komen uit dit eindrapport.