Cuba

Maandag 18 juli 2022. Tijdens een groepsreis in Cuba, georganiseerd door de solidariteitsvereniging Cubanismo.be, zullen we vandaag een lagere school bezoeken in Cerro, een...

Vriend en vijand zijn het er over eens dat het Cubaanse onderwijs zijn verdiensten heeft. In de vergelijkende onderzoeken van de UNESCO komt Cuba...

“Cuba is misschien wel het enige land ter wereld waar de scholingsgraad van de lokale bevolking gemiddeld hoger is dan die van de toerist, terwijl die toerist wel een veel hogere koopkracht heeft…” Knal! Ik was onmiddellijk geïntrigeerd door deze –eerste, maar zeker niet laatste- uitspraak van Marc, onze reisleider. Drie zaterdagen lang worden 24 enthousiaste, nieuwsgierige reisgenoten (op twee na allemaal mensen die iets met onderwijs of vorming te maken hebben) voorbereid op deze veertiendaagse studiereis doorheen Cuba: een vleugje Cubaanse geografie, de geschiedenis, het politieke systeem, de economische situatie, praktische afspraken, het reisprogramma dat werd ontwikkeld door ICS (Initiativa Cuba Socialista). Een koffer aan informatie. Klaar om te vertrekken.

Zin om eens een interessante reis naar Cuba te maken? Lees dan verder, want dan is dit misschien een leuk voorstel voor u. De afgelopen jaren begeleidde ik verschillende reizen naar Cuba voor leerkrachten. Ik ben Marc Vandepitte, hoofddelegee in een technische school in Mechelen en geef ook les in het hoger onderwijs in Brussel. Ik schreef reeds drie boeken over Cuba, o.a. "Ontmoetingen met Fidel Castro" (2009), en werkte mee aan een reis-brochure over het land. Op vraag van collega’s organiseer ik een reis van twee weken tijdens de paasvakantie van 2011: van 9 tot 23 april.

Tussen 2004 en 2008 heeft de Unesco, de organisatie van de Verenigde Naties voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, een vergelijkend onderzoek uitgevoerd naar de onderwijsprestaties in 16 landen van Latijns-Amerika. De Unesco onderzocht de prestaties van 196.000 leerlingen uit 9000 klassen (3065 scholen) van het derde en het zesde leerjaar van het lager onderwijs in drie domeinen: leesvaardigheid, wiskunde en natuurwetenschappen. Uit dit onderzoek (1) blijkt dat de Cubaanse leerlingen voor elk van de drie onderzochte domeinen opvallend hoog scoren in vergelijking met de rest van Latijns-Amerika.

In 1999 organiseerde de Unesco (de onderwijsorganisatie van de Verenigde Naties) een onderzoek, waarbij kinderen van alle Latijns-Amerikaanse landen uit het derde en vierde leerjaar getest werden op hun kennis van moedertaal en rekenen. In beide gevallen eindigden de Cubaanse leerlingen met grote voorsprong op de eerste plaats, gevolgd door de Argentijnen. Deze puike Cubaanse resultaten zijn geen toevalstreffer. Ze zijn het gevolg van de "andere politiek" die het eiland sinds de revolutie van 1959 volgt.

Met 18 Vlaamse en Franstalige leraars trokken we tijdens de paasvakantie 2000 naar Cuba voor een studiereis, georganiseerd door de OVDS. Het werd een gepassioneerde reis, rijk aan ontdekkingen en ontmoetingen. Twee weken van bezoeken aan scholen op alle niveaus, van de kleuterschool tot de universiteit in Havana en de provincies Santa Clara, Cienfuegos en Pinar del Rio, met het volgen van lessen en allerlei vrije discussies met leraars, leerlingen en verantwoordelijken van het ministerie van onderwijs.

Tijdens de paasvakantie van 1999 trokken 18 leerkrachten naar Cuba om daar gedurende 14 dagen het onderwijssysteem van nabij te bestuderen. De groep was verdeeld in 9 Franstaligen - 9 Nederlandstaligen. Alle onderwijsniveaus waren vertegenwoordigd: zowel kleuter-, lager -, secundair-, buitengewoon-, hoger -, kunstonderwijs als sociale promotie. Vier leden van COC, waarvan drie syndikale afgevaardigden, waren van de partij.