Op de “zes uren voor de democratische school” op zaterdag 18 november 2023 brengt Stephen Hargreaves (lerarenopleiding AP Hogeschool) een workshop over CLIL. Wat je in deze workshop kan verwachten, wordt hier toegelicht.
Naar een projectmatige CLIL-didactiek als katalysator voor duurzaam leren in diversiteit
CLIL (Content and Language Integrated Learning), een didactiek waardoor leerlingen les krijgen in een andere taal dan hun moedertaal, zet in op interactieve leermethoden en taalbewust lesgeven. Bestaand onderzoek toont aan dat CLIL een grote leerwinst heeft voor een breed publiek. Leerlingen met verschillende taalachtergronden en opleidingsniveaus hebben voordeel bij het clillen. Toch is CLIL in Vlaanderen tot op heden grotendeels voorbehouden aan officiële CLIL-stromen in ‘CLIL-scholen’ wegens het zeer strikt administratief en logistiek kader. In de praktijk is de didactiek dus eerder toegankelijk voor leerlingen met Nederlands als moedertaal en doelgroepen met een hogere SES.
Met ‘CLIL fluential’, ons onderzoeksproject in de lerarenopleiding van AP Hogeschool, onderzoeken we hoe de CLIL-didactiek de leerervaring van een breder publiek van leerlingen kan versterken. We werken met studenten uit onze lerarenopleiding die een taalvak combineren met een zaakvak. In het kader van hun bachelorproef voeren ze CLIL-projecten uit in contexten waar CLIL tot nu toe amper of niet voorkomt, waaronder secundaire scholen met weinig leerlingen met Nederlands als thuistaal. Onze eerste resultaten suggereren dat zelfs een korte CLIL-interventie de (zelf gerapporteerde) motivatie voor taal en inhoud kan versnellen, met name bij meertalige leerlingen en bovendien zonder een volledig CLIL-traject op te bouwen.
Inhoud van de workshop
We geven een uitvoerige introductie tot de CLIL-didactiek en tonen een overzicht van de eerste resultaten van ons onderzoek. Daarnaast overlopen we samen de potentiële toepassingen en vormen van CLIL in de lerarenopleiding en binnen het secundair (en primair) onderwijs.
Mogelijke discussiepunten zijn, onder andere:
- Welke aspecten van de CLIL-didactiek zijn van toepassing in het algemeen (taalsteun aanbieden, gestructureerde interacties, commutatieve en inhoudelijke vaardigheden integreren…)?
- Wat zijn de voordelen voor studenten in de lerarenopleiding (ervaring met co-creatie, co-teaching, veelzijdige leerkrachten opleiden)?
- Welke onderwerpen / contexten zijn bijzonder geschikt voor een kleinschalig CLIL-project?
- Wat zijn de voordelen voor de vakkennis van leerlingen, bv. ontwikkeling van functionele vreemdetalenvaardigheden in functie van een relevant onderwerp?
- Hoe kunnen we ruimte maken voor onderwijs in andere talen dan het Nederlands, in een niet-CLIL school, om de motivatie en zelfeffectiviteit van leerlingen van alle SES te vergroten?
- Wat is de potentiële meerwaarde van een CLIL-module voor leraren in opleiding die een taal combineren met een andere vakinhoud?
- CLIL als toegangspoort naar diverse doelen en contexten op school?
- Heeft meertalig projectwerk voordelen voor scholen in het kader van het lerarentekort?
Doelgroep
We zijn bijzonder geïnteresseerd om info uit te wisselen met: lerarenopleiders, stakeholders, schooldirecties, leerkrachten …, die al of geen ervaring hebben met CLIL en alternatieve kaders graag willen bespreken en herdenken; lerarenopleiders in niet-taalvakken die geïnteresseerd zijn in aanpassingen van de CLIL-methodologie voor andere vakken of als module binnen de lerarenopleiding. Collega’s die hun eerste CLIL-stappen willen zetten, sympathisanten die niet enkel Nederlands als lingua franca naar kennis zien.
Stephen Hargreaves
Lees ook: “CLIL in een meertalige samenleving. Tijd voor een nieuw verhaal“. (over het potentieel van CLIL, ook in klassen met leerlingen met een andere thuistaal dan Nederlands).
