Met het Decreet Lerarenambt wil de minister van Onderwijs het lerarentekort wegwerken en de waardering voor het lerarenberoep verhogen. Het decreet bevat enkele goede elementen, maar met verschillende punten is ACOD Onderwijs het niet eens. Daarom hebben wij een protocol van niet akkoord gegeven.
Twee punten zijn voor ons onaanvaardbaar. We lanceren daarom een petitie om het schrappen van die punten te eisen. We zullen die petitie aan de minister overhandigen.
Over welke punten hebben we het?
De gastleraar
Schoolbesturen in het secundair onderwijs, het deeltijds kunstonderwijs en de centra voor volwassenenonderwijs hadden al de mogelijkheid om een zeer beperkt deel van hun lesuren om te zetten in krediet om een gastleraar aan te stellen. Deze maatregel wordt tijdelijk versoepeld en uitgebreid naar het basisonderwijs en het buitengewoon secundair onderwijs.
In het basisonderwijs en secundair onderwijs kan men vanaf 1 september tot 1/3 van het lestijdenpakket omzetten naar krediet voor de gastleerkracht, in de centra voor deeltijds onderwijs 1/5. In de centra voor volwassenenonderwijs, de centra voor basiseducatie en het deeltijds kunstonderwijs bepaalt het school- of centrumbestuur dit percentage na onderhandelingen, wat mogelijk nog een groter fiasco betekent.
De eisen die aan de gastleraar gesteld worden, zijn minimaal: beheersing van de onderwijstaal op niveau C1 en een bewijs van goed gedrag en zeden. Een (pedagogisch) diploma is dus niet vereist!
Kinderen en jongeren kunnen m.a.w. een ganse dag op school zitten bij iemand die niet opgeleid is om met kinderen of jongeren om te gaan. Dit heeft niet alleen een nadelige invloed op de onderwijskwaliteit, het toont ook aan hoe gering de waardering voor gediplomeerde leerkrachten is. Hoe zullen we bovendien jongeren motiveren om te starten met een lerarenopleiding als ook mensen zonder die opleiding in het onderwijs aan de slag kunnen?
De gastleraars kunnen onderhandelen met het school- of centrumbestuur, niet alleen over hun salaris, maar ook over de invulling van hun opdracht: hun lessenrooster, de toezichten, de vervangingen, … Dit houdt het gevaar in dat bepaalde bijkomende taken zullen worden doorgeschoven naar de andere leden van het team, waardoor hun opdracht (nog) zwaarder wordt en de lerarenuitval nog groter zal worden
Bovendien kunnen gastleraars aangesteld worden zonder rekening te houden met de rechten van de statutaire personeelsleden. Zelfs statutaire personeelsleden kunnen eventueel opzijgeschoven worden door een gastleraar of kunnen geen aanstelling krijgen doordat statutaire uren worden omgezet naar uren voor gastleraren.
Dit is niet het onderwijs waar ACOD Onderwijs voor staat. Wij wensen een gegarandeerd kwaliteitsvol onderwijs voor onze leerlingen en cursisten, wij vragen waardering voor wie bewust gekozen heeft voor een opleiding tot leerkracht.
De leraar-specialist
Het bestuur van een basisschool of een secundaire school kan een leerkracht op grond van een bepaalde deskundigheid aanstellen als leraar-specialist. Deze leerkracht moet minstens 10 jaar anciënniteit hebben, mag als laatste evaluatie geen ‘onvoldoende’ hebben en moet voor de toegewezen taak – mentorschap, begeleiding van beginnende leraren in de klas, … – de juiste kwaliteiten bezitten.
ACOD Onderwijs vindt dit om meer dan één reden geen goede maatregel.
Het is een schijnoplossing voor een onbestaand probleem. De ‘vlakke loopbaan’ van de leerkrachten is immers geen probleem en behoeft dus geen ‘oplossing’. De flexibiliteit die van de leerkrachten gevraagd wordt en de afwisseling van klassen, leerlingen en vakken maken een job in het onderwijs op zich al erg uitdagend en gevarieerd.
Zal het schoolbestuur het profiel van de leraar-specialist op neutrale wijze vaststellen of zal dit gebeuren op basis van subjectieve criteria? Zal dit mandaat in een objectieve procedure toegekend worden of zullen we geconfronteerd worden met favoritisme en vriendjespolitiek?
Ten slotte zal het hogere salaris dat aan dit mandaat verbonden is, leiden tot na-ijver en verdeeldheid binnen het team, zoals het bijvoorbeeld nu al is in landen waar in het onderwijs een of andere vorm van gedifferentieerde verloning bestaat. Voor ACOD Onderwijs kan de leraar specialist enkel ingevoerd worden als het een ambt is op basis van objectieve criteria.
ACOD Onderwijs oppert deze bezwaren vanuit haar bezorgdheid om de kwaliteit van het Vlaamse onderwijs. Gediplomeerde en gewaardeerde leerkrachten zijn de beste garantie dat onze leerlingen en cursisten krijgen waarop zij recht hebben.
Je kan de petitie tegen de invoering van deze twee maatregelen hier tekenen.
Nancy Libert
Algemeen secretaris ACOD Onderwijs
(overgenomen van de website van ACOD Onderwijs www.acodonderwijs.be)
Lees ook: Invoering gastleraar en leraar-specialist botst op veel kritiek
