Vorige week vrijdag kregen alle personeelsleden van de UGent een verontrustend mailbericht van de rector over aankomende besparingen. Gisteren raakte de inhoud van het besparingsplan bekend door een artikel op de nieuwssite Apache.
ACOD UGent verzet zich met klem tegen de asociale besparingen en het massale verlies aan arbeidsplaatsen die voorzien worden in dit plan: het afschaffen van de Jobdienst en de Green Office, nieuwe besparingen in de kinderopvang en bij de schoonmaak, het invoeren van betalend parkeren etc.
Bovenop die reeds uitgewerkte besparingen voorziet het bestuur bovendien om 11 miljoen te besparen door “efficiëntiewinsten en procesanalyses” bij de werking van de centrale administraties, waarbij “ingrijpen in het personeelseffectief onvermijdelijk is”. In de nota wordt duidelijk gemaakt wat dit wil zeggen: niet alleen het al dan niet gedwongen heroriënteren van mensen naar andere functies, maar ook het invoeren van een aanwervingsstop, en onvrijwillige (“naakte”) ontslagen, ook bij statutairen.
Zo’n besparing komt neer op het verlies van meer dan 200 arbeidsplaatsen. Dit is een sociaal bloedbad, dat bovendien een enorme impact zal hebben op de dienstverlening naar de faculteiten en de studenten.
Daarom roept ACOD UGent alvast op om deel te nemen aan de acties tegen de besparingen die nu al gepland werden: een protest op Dies Natalis, op vrijdag 24 maart 2023 vanaf 14u30 aan de Aula in de Voldersstraat.
We zullen de stoet van togati opwachten en hen duidelijk maken wat we van de besparingen vinden.
Daarnaast roepen we op voor een protest aan de Raad van Bestuur op dinsdag 28 maart 2023 vanaf 13u30. Indien het universiteitsbestuur op die dag toch doorzet met de besparingsplannen, zullen we samen met de andere vakbonden een actieplan uitwerken over de komende weken.
Zijn deze besparingen onvermijdelijk?
Dit besparingsplan is al het tweede op één jaar, en is qua omvang nog een pak ingrijpender dan de besparingsnota waartegen we in 2022 al mobiliseerden. De vraag is hoe het komt dat er nu, één jaar later, opnieuw 33,6 miljoen € moet bespaard worden.
De uitleg die de rector hierover geeft in zijn mail van vorige vrijdag komt daarbij niet helemaal overeen met wat er in de besparingsnota zelf staat. Aan de ene kant wordt beweerd dat de 33,6 miljoen strikt noodzakelijk is om een tekort op de begroting te vermijden, anderzijds wordt in de besparingsnota ook de mogelijkheid open gelaten om te besparen om “nieuw beleid” te kunnen voeren. De nota antwoordt ook niet op de vaststelling dat de jaarrekeningen van de UGent jaar na jaar veel positievere cijfers opleveren dan de begrotingen, en geeft ook geen duidelijkheid over waar de 33,6 miljoen euro precies op gebaseerd is.
Bovendien zijn de voorgestelde besparingen hoogst selectief. Zo wordt er niet bespaard op de extra managementvergoedingen en premies die jaarlijks worden uitbetaald aan de rector, vicerector, beheerders, directeurs en decanen: samen goed voor ruim € 600.000/jaar. In de begroting wordt € 2,7 miljoen voorzien voor communicatiecampagnes en marketing, hierop wordt nauwelijks € 90.000 bespaard.
Er wordt niet gesproken over extra mogelijkheden tot statutarisering: statutarisatie van personeel bij het GUM, de kinderdagverblijven, vlinderfuncties, facultair ATP op internationaliseringsprojecten en het personeel van de associatie AUGent zou zo’n € 1,5 miljoen extra besparingen kunnen opleveren.
En tenslotte: ondanks de besparingen wordt het budget “Strategische reserve”, een onbestemd budget waarover de rector vrijuit kan beschikken in diezelfde “besparingsbegroting” verdubbeld van € 350.000/jaar naar € 700.000/jaar, werd een extra “Noord-Amerika-platform” opgericht omdat de rector dit absoluut wou, wordt er jaarlijks nog steeds voor € 250.000 besteed aan internationale vluchten in eerste klasse (ook door het management), en werd er beslist om “buiten de begroting” ruimte te voorzien voor samenwerkingsprojecten met de privé: 6 projecten die een jaarlijkse steun kunnen krijgen van € 750.000/jaar, en daarboven ook elk een investeringsbedrag van € 7,5 miljoen.
Besparen is keuzes maken, maar het is duidelijk dat de besparingsprioriteiten van de rector niet de onze zijn.
ACOD maakte zelf een overzicht van mogelijke alternatieve besparingen die jaarlijks minstens €13 miljoen kunnen opleveren, en mogelijks zelfs € 22 miljoen/jaar. Wij zijn er dan ook van overtuigd dat besparen ook kan op een sociale manier, zonder een aanval in te zetten op de jobs van honderden collega’s.
Besparen aan de UGent is ook besparen op transparantie
Daarnaast is ACOD ook zeer verbolgen over het complete gebrek aan transparantie – opnieuw – bij het opstellen van dit besparingsplan. Keer op keer lijkt de rector te vergeten dat de UGent een uitgesproken participatiecultuur kent. Dit betekent ook dat een dergelijk debat over diepgaande besparingen open en transparant moet gevoerd worden. Dat is niet gebeurd: de besparingsnota kwam tot stand binnen een zeer beperkte club rond de rector.
Het agendapunt voor de Raad van Bestuur werd bovendien als “vertrouwelijk” geklasseerd. Een open debat of het raadplegen van de UGent-gemeenschap is dus niet mogelijk. Ondanks het feit dat het management – tegen alle gewoontes in – van plan lijkt om reeds bij de eerste behandeling van dit document tot een beslissing te komen. moet alles in strikte geheimhouding verlopen?
Waarom krijgen we wel een e-mail waarin de rector zijn eigen standpunt over de besparingen uiteenzet, maar mag de UGent-gemeenschap zich zelf geen standpunt vormen over de inhoud van die nota? Heeft de rector dan geen vertrouwen in het feit dat de UGent-gemeenschap op een ernstige en verantwoordelijke manier een debat over besparingen aan kan?
En waarom is het dat, ondanks het feit dat er nog “niets beslist” is, een aantal directeurs nu reeds bepaalde personeelsleden op de hoogte brachten dat hun job zal verdwijnen? Is dit de manier om met een dergelijke belangrijke oefening om te gaan? Is het in die context dan verbazend dat de nota zich toch een weg heeft gevonden naar de pers?
Hoe de strijd tegen deze besparingen te voeren?
ACOD ziet de twee acties van de komende dagen (op 24 maart op Dies Natalis, en op 28 maart aan de Raad van Bestuur) als een eerste stap, een waarschuwing naar het bestuur en de rector.
We begrijpen dat deze acties nabij zijn. We willen uiteraard een respectabele aanwezigheid, maar beschouwen deze acties eerder als eerste prikacties dan als massa-acties. Met die acties vragen we dat de besparingsnota zoals ze nu is wordt ingetrokken, en dat een open en correct debat wordt opgestart over hoe we aan de UGent moeten en willen besparen.
Indien de Raad van Bestuur op 28 maart toch zal beslissen om met deze nota verder te gaan, zal ACOD de komende weken samen met de andere vakbonden aan de UGent kijken welk antwoord hierop moet komen. Wij zijn alvast bereid te strijden voor elke job en tegen elke vorm van asociaal besparen. We zullen dan ook een duidelijk en opbouwend actieplan aankondigen indien nodig.
Om dit te keren zullen we echter jullie hulp nodig hebben.
Indien ook dit besparingsplan er door komt, vrezen we dat er nog nieuwe plannen zullen volgen. Er zal een actieve participatie en mobilisatie onder personeel en studenten nodig zijn. We zullen ons moeten verzetten tegen de besparingsvoorstellen aan de UGent, maar zullen ook een strategie moeten ontwikkelen om meer middelen voor het hoger onderwijs te eisen. Enkel zo kunnen we definitief komaf maken met dit soort asociale besparingen en afdankingen. We zullen de komende weken communiceren over de initiatieven die we daarover plannen.
Komende acties:
- Prikactie op Dies Natalis, op vrijdag 24 maart 2023 vanaf 14u30 aan de Aula in de Voldersstraat.
- Prikactie aan de Raad van Bestuur op dinsdag 28 maart 2023 vanaf 13u30
Alternatieven voor de asociale begrotingsvoorstellen
