Naar aanleiding van de klimaatenquête van Ovds (Oproep voor een democratische school) bij meer dan 3000 scholieren, schreven acht “teachers for climate” een opiniestuk op “Apache”.
De bevraging bij 3259 leerlingen van de derde graad van het secundair onderwijs evalueerde hun kennis en graad van bewustzijn op het vlak van de klimaatverandering, zoals een gelijkaardige Ovds-enquête van 2015, maar peilde nu ook naar hun engagement om hun persoonlijke levenswijze te veranderen en zich via acties in te zetten. Jongeren zijn zich de afgelopen jaren bewuster geworden van de hoge urgentie. Tegenover dit enigszins groeiend bewustzijn en groter engagement, staat een achteruitgang in de kennis die dit bewustzijn zou moeten ondersteunen en die nodig zal zijn voor verdere daadwerkelijke actie. De Ovds-enquête legt zeer grote hiaten bloot in de wetenschappelijke bevatting van de klimaatproblematiek. De auteurs van het opiniestuk illustreren deze vaststellingen met voorbeelden uit de enquête.
Aanbevelingen
De acht “teachers for climate” trekken uit deze enquête enkele lessen. “Wij, leerkrachten, oordelen dat kennis over oorzaken, gevolgen en oplossingen een absolute voorwaarde is om de klimaatopwarming aan te pakken. 85% van de leerlingen die zeggen dat ze geen geloof hechten aan de klimaatverandering, scoort lager dan het gemiddelde voor ‘kennen en begrijpen’. Klimaatscepsis en onwetendheid gaan m.a.w. hand in hand.”
Over de kloof tussen de resultaten van de leerlingen naargelang de onderwijsvorm, waarbij de leerlingen uit bso slecht scoren, schrijven de auteurs van de opinie: “Het lijkt ons onaanvaardbaar dat ons onderwijs de jongeren uit de lagere sociale lagen kennis ontzegt, die essentieel is om één van de grootste maatschappelijke uitdagingen ooit te begrijpen en het hoofd te bieden. Immers, de leerlingen die nu op de schoolbanken zitten, zijn de vakmensen, technici, ingenieurs, wetenschappers, beleidsmakers,… van morgen. Zij zullen de klimaatvriendelijke transitie moeten waarmaken.”
De “teachers for climate” pleiten voor de nodige aandacht voor de klimaatopwarming in de eindtermen en de leerplannen. “Het onderwijs heeft nood aan een helder en multi-dimensioneel klimaatverhaal dat wetenschappelijk correct is en didactisch sterk onderbouwd. (…) Wij roepen onze beleidsmakers op om voor de tweede en derde graad een nog groter aandeel te voorzien voor klimaat in aparte eindtermen waarin zowel de oorzaken, de gevolgen als de oplossingen van de klimaatopwarming duidelijk en concreet omschreven zijn. We pleiten voor een aparte leerlijn die zorgt voor de nodige herhaling en didactische opbouw, die correcte informatie garandeert en die de informatie aangepast maakt aan de leeftijd, het intellectueel niveau en de psychologische weerbaarheid van de leerlingen.”
Namens Teachers For Climate: Romy Aerts, Wim Benda, Mieke Callens, Nele Coen, Johanna Vandenbussche, Hadrien Van Eerdewegh, Elisabeth Vereeck, Christoph Wauters
Lees het volledig opiniestuk op “Apache”.
Tijdens de “zes uren voor de democratische school” (16 november 2019) worden de resultaten van de Ovds-klimaatenquête voorgesteld, met o.a. Jean-Pascal Van Yperseele (professor klimatologie, gewezen ondervoorzitter van het IPCC). Er is ook een workshop “Klimaat in de klas” met getuigenissen van “teachers for climate” over hun aanpak in de klas.
