In La Libre Belgique van 26 april stond een interview van een hele pagina met professor cognitieve psychologie Wouter Duyck (Ugent). Met als titel “Als ik het in Vlaanderen over het Pacte d’Excellence heb, staat iedereen stomverbaasd”, legt hij uit waarom volgens hem het idee van een gemeenschappelijke stam onzin is, en onvermijdelijk tot een catastrofale nivellering moet leiden. Zijn kritiek staat lijnrecht tegenover de onze: wij zijn voorstander van een gemeenschappelijke stam, maar vrezen dat het Pacte geen garanties geeft opdat die zou slagen.
Gelukkig weerlegt Marc Romainville enkele van de stellingen van Duyck in La Libre, maar het zou toch nuttig geweest zijn als de lezers op de hoogte waren geweest van de achtergrond van Wouter Duyck, zodat ze zijn stellige verklaringen beter zouden kunnen beoordelen.
In Vlaanderen loopt Wouter Dyck voorop in de strijd die de N-VA voert om de zeer voorzichtige hervorming van het onderwijs te begraven. Die onderwijshervorming was beslist door de vorige meerderheid van SP.A, CD&V en Open VLD (https://doorbraak.be/onderwijshervorming-stelt-watervalsysteem-met-twee-jaar-uit/).
Maar vooral behoort Duyck tot de groep van cognitieve psychologen die overal het idee verdedigt dat sociale ongelijkheid en verschillen in schoolse resultaten niet in de eerste plaats het gevolg zijn van segregerende structuren (zoals de sociologie aantoont) of van bepaalde pedagogische praktijken (zoals de pedagogie aantoont), maar vooral (voor minstens de helft), … genetische oorzaken hebben. Hij en zijn collega’s menen dus dat de rijken simpelweg intelligenter zijn dan de armen, en dat het daarom is dat de ene rijk is en de andere arm ( “De impact van afkomst op leerprestaties verklaart slechts 20 procent van de resultaten van het PISA-onderzoek, waarvan de helft nog eens een onveranderlijk IQeffect is.” – https://www.tijd.be/politiek-economie/belgie/vlaanderen/duyck-ouders-twijfelen-terecht-aan-kwaliteit-scholen/9990489.html )
Die theorie toont een vorm van sociaal racisme en is helemaal gebaseerd op een arbitraire en behoorlijk omstreden interpretatie van IQ-testen (die aangeboren en onveranderlijke eigenschappen van elk individu zouden meten (zie: Duyck, W., and Anseel, F. (2012). Gelijke Kansen, Gelijke Kinderen, Gelijke Klassen? Early Tracking in het Onderwijs (Itinera Institute). http://www.itinerainstitute.org/wp-content/uploads/2016/10/pdfs/20120827_discussion_paper_early_tracking_onderwijs_wd_ivdc.pdf)
Op die basis verdedigen Duyck, Anseel, Van den Broucke en anderen dat een vroege selectie, in functie van verschillen in intelligentie, het beste middel is om een onderwijs aan te bieden dat aan iedere leerling aangepast is. Zo gaan ze systematisch in stilte voorbij aan het feit dat alle vergelijkende onderwijsstudies aantonen dat onderwijssystemen die een late “tracking” kennen niet allen meer gelijkheid maar zelfs iets betere gemiddelde prestaties opleveren.
Wat de Europese landen betreft is er
-Een sterke negatieve correlatie r=0,68 tussen enerzijds de voortijdige en verregaande opdeling in studierichtingen, en anderzijds een index van sociale ongelijkheid gebaseerd op de PISA-resultaten.
-Een lichte negatieve correlatie r=0,13 tussen voortijdig opdelen en de gemiddelde PISA-resultaten (gemiddelde voor de 3 testen)/
Zij stellen ook dat de sociale mix in de scholen geen garantie op gelijkheid is, hoewel ook daar de internationale vergelijkingen onweerlegbaar zijn: correlatie r=0,69 tussen de seggregatieindex en de ongelijkheidsindex.
Voor meer details verwijzen we naar http://www.skolo.org/CM/wp-content/uploads/2017/06/Equit%C3%A9-2017.pdf en http://www.skolo.org/2014/01/29/pisa-france-et-belgique-champions-de-linegalite/
In het kort: de stellingen van Wouter Duyck zeggen meer over zijn ideologische vooroordelen dan over de kwaliteit van zijn wetenschappelijk werk.
U vindt hier nog een meer uitgebreide kritiek op de stellingen van Wim Van den Brocuk, collega en ideologisch medestander van Wouter Duyck: https://www.skolo.org/nl/2014/05/05/de-negationisten-van-de-ongelijkheid/
