In Vlaanderen woedt een heftig debat over de noodzaak, de oriëntatie en de haalbaarheid van een grondige hervorming van het secundair onderwijs.
Is er wel nood aan een grondige hervorming? Het Vlaams (secundair) onderwijs scoort toch niet slecht in internationaal vergelijkende onderzoeken zoals bv. PISA …
De analyse van de zwaktes bepaalt meteen de oriëntatie van de gewenste hervorming. Wie de sociale ongelijkheid in ons onderwijs een groot probleem vindt, stelt structurele hervormingen voor die de sociale segregatie beperken. Wie vindt dat de topprestaties achteruitgaan, zal zich vooral bekommeren om uitdagend onderwijs voor de sterke en hoogbegaafde leerlingen. De werkgevers uit de technologische sectoren wensen een bredere instroom in de nijverheidsrichtingen en zijn om die reden gewonnen voor een bredere eerste graad en uitstel van studiekeuze tot na de eerste graad. Politici die vinden dat het secundair onderwijs te duur is, achten het ogenblik gekomen om te rationaliseren en te besparen.
Als Oproep voor een democratische school wensen we een grondige sociale hervorming van het (secundair) onderwijs die de volgende objectieven realiseert: minder sociale segregatie; meer maatschappelijk relevante kennis en daadwerkelijke integratie van wereldburgerschaponderwijs; een veelzijdige en polytechnische vorming voor alle leerlingen.
Is een grondige hervorming haalbaar? Eind 2012 valt moeilijk te voorspellen wanneer en waar het overleg tussen de Vlaamse meerderheidspartijen en de regering zal “landen”.
Er zijn reële tegenstellingen. De NVA huldigt een meer elitaire visie, de SP.a een meer sociale, de CD&V is verdeeld tussen het ACW en haar rechtervleugel.
Er is de politique politicienne. Wie trekt het laken naar zich toe? Wie steekt de pluimen op zijn hoed als het lukt? Wie krijgt de zwartepiet als het mislukt? De verkiezingen van 2014 zijn niet vreemd aan de opmerkelijke tussenkomsten van De Wever en Peeters in dit dossier.
Er zijn de convergenties tussen de partijen. De “sense of urgency” klinkt luidop bij belangrijke captains of industry en daar hebben alle partijen oren naar.
De vraag is dus niet óf er een hervorming komt maar in welke richting de hervorming zal overhellen. Zullen de progressieve en sociale krachten binnen het onderwijs op korte en op middellange termijn de balans kunnen doen doorslaan in de richting van een grondige sociale hervorming? Gaan de vakbonden, ACV en ABVV, COC en ACOD Onderwijs, hun gewicht in de schaal werpen?
Met de studiedag “Welke hervorming voor het secundair onderwijs?” op 2 maart in Brussel hoopt Ovds een bijdrage te leveren in dit debat. We verheugen ons over de medewerking van een vijftiental progressieve onderwijsspecialisten en ervaringsdeskundigen.
Naar goede Ovds-traditie gaat het om een tweetalige studiedag (met simultaanvertaling voor het plenair gedeelte en met eentalige werkgroepen). Het Vlaamse en het Franstalige onderwijs staan vaak voor dezelfde uitdagingen. Het jongste nummer van “Klasse”, volledig gewijd aan het “Waals” onderwijs, illustreert het.
Help ons deze studiedag onder uw collega’s bekend te maken, schrijf u zelf zo snel mogelijk in. In de vorige nummers van “De democratische school” en op onze website vindt u alvast, ter voorbereiding, verscheidene artikels. We rekenen op uw actieve deelname.
Met onze beste wensen voor een voorspoedig, strijdbaar en succesvol 2013!
Romy Aerts
Voorzitster Ovds
Dit artikel verscheen als editoriaal in “De democratische school”, nr. 52, december 2012
