Smet werkt al een tijdje aan de hervorming van het deeltijds kunstonderwijs (DKO) , de muziek- en tekenacademies. In 2011 presenteerde hij een conceptnota over de inhoudelijke vernieuwing. Die had het onder meer over de verlaging van de beginleeftijd naar zes jaar en een brede, domeinoverschrijdende initiatie. Onlangs lanceerde het kabinet-Smet een nota over de financiering van het plan. Daarin wordt een verdubbeling van de inschrijvingstarieven voorgesteld.
Een verdubbeling van het inschrijvingsgeld
Nu betaalt een min-achttienjarige 60 euro en een volwassene 197 euro, plus tien à twintig euro kopieer- en materiaalkosten. In het voorstel wordt het jeugdtarief opgetrokken tot 120 euro en het volwassenentarief tot 365 euro, ook weer plus onkosten. Een nieuwe tussencategorie, de 18- tot 25-jarigen, zou 185 euro betalen. Net als nu zullen er sociale tarieven zijn en korting voor een tweede kind, maar het huidige studententarief (114 euro) valt weg.
Smet verklaarde dat het om een discussienota gaat, bedoeld om een en ander af te toetsen met de sociale en andere overlegpartners.
Een ramp voor de Brusselse academies
De christelijke onderwijsvakbond COC is niet te spreken over de voorstellen. “Dit zou een aderlating zijn voor het brede kunstonderwijs,” reageert nationaal secretaris Dirk De Zutter. “Zeker in Brussel, waar het Franstalige deeltijds kunstonderwijs voor kinderen tot twaalf jaar gratis is, moet je uiterst voorzichtig zijn. Ik hoor van de Brusselse directeurs dat de concurrentie nu al zo hevig is.” (Brussel deze week, 21 november 2012)
Bruno De Jonghe, directeur van de Hoofdstedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans, bevestigt: “Dit zou een ondermijning zijn van het Nederlandstalige muziekonderwijs in Brussel.” De Jonghe vindt dat ook Nederlandstalige jongeren onder de twaalf gratis naar de muziekschool moeten kunnen. “Alleen zo heeft iedereen evenveel kans op muziekonderwijs.” De Brusselse muziekacademies tellen zo’n dertig procent volwassen leerlingen, de tekenacademies zelfs zeventig procent. “Twee jaar geleden werd al beslist dat volwassenen niet meer met opleidingscheques kunnen betalen. En nu dan een verdubbeling van het tarief.” De Jonghe vreest dat in dit scenario de helft van zijn leerlingen weg blijft. “Er zullen drama’s volgen. Leerkrachten zullen hun werk kwijtraken.” (Brussel deze week, 21 november 2012)
Ook volgens Dirk Baeten, jarenlang directeur en nog steeds docent aan de muziekacademie van Sint-Agatha-Berchem, zullen de gevolgen van een forse prijsverhoging in Brussel ‘dubbel zo groot’ zijn. “Het wordt echt heel duur voor de leerlingen, die daarnaast bijvoorbeeld nog een piano moeten kopen. De overstap naar de Franstalige academie is gauw gemaakt.” (Brussel deze week, 21 november 2012)
Verdubbeling inschrijvingsgeld academies zet ook middenklassengezinnen voor het blok
Vorig schooljaar trokken 173.486 Vlamingen wekelijks naar de academie, een aantal dat al jaren in stijgende lijn zit. De vorige minister van Onderwijs, Frank Vandenbroucke (sp.a), ergerde zich echter aan het blanke, elitaire imago en wilde het kunstonderwijs hervormen. “Het idee was destijds om veel meer groepen aan te spreken en de instroom te vergroten”, zegt Hans De Volder van de Vereniging van Directeurs van Deeltijds Kunstonderwijs en zelf hoofd van de academie in Beveren. “Wat we nu zien druist volledig in tegen de intenties van het plan van Vandenbroucke.” (De Morgen, 21 november 2012)
De kansengroepen aantrekken zou nog altijd moeten lukken – een sociaal tarief blijft voorzien in het plan – maar de middenklasse dreigt het slachtoffer te worden. “Wij zijn ook vragende partij om lagere sociale klassen naar de academie te halen”, zegt De Volder, “maar het kan toch niet de bedoeling zijn dat er tegelijkertijd minder kinderen uit de middenklasse komen? Voor tweeverdieners met een gemiddeld loon is dit een serieuze aderlating. Ik vermoed dat ze hun kinderen voor de keuze zullen stellen: of voetballen of piano spelen. Allebei wordt te duur.” (De Morgen, 21 november 2012)
Een zelfde geluid hoort men bij de directeur van de Gemeentelijke Academie voor Muziek en Woord van Hemiksem, Schelle en Niel. “In onze academie en onder de leerkrachten zorgt de nota voor een grote bezorgdheid. Vooral voor onze afdeling jazz en lichte muziek vrees ik dat die maatregel erg nefast zal zijn. Die leerlingen krijgen vandaag een heel uitgebreide vorming met een ruime basis rond jazz, pop en rock, waar dat in het private kunstonderwijs vaak al op een richting is toegespitst. Het beperkte inschrijvingsgeld heeft veel ouders over de drempel geholpen om hun kind naar het kunstonderwijs te sturen. Wanneer dat bedrag wordt opgetrokken, verhoogt de drempel en moet het leerlingenaantal wel teruglopen. Dat zou een afbouw van onze bloeiende school met 800 leerlingen zijn.” (Gazet van Antwerpen, 24 november 2012)
