Elke nieuwe PISA-studie bevestigt dat het onderwijs in België het meest ongelijk is van alle OESO-landen. Andere studies tonen aan dat de toestand in Brussel nog schrijnender is ! Ovds-Brussel organiseerde op woensdag 23 februari 2011 in het “Huis van het Nederlands” een tweetalige persconferentie over de uitdagingen waarvoor het Brussels onderwijs staat en over de oplossingen die Ovds-Aped (Oproep voor een democratische school – Appel pour une école démocratique) voorstelt.
De dualisering in ons onderwijs is grotendeels een resultaat van de quasi-markt die heeft geleid tot een concurrentie tussen de netten en tussen de scholen onderling. De vrijheid in het inschrijvingssysteem, die praktisch alleen in België bestaat, is een andere belangrijke factor die het fenomeen van gettoscholen voor rijken en voor armen heeft gegenereerd. In Brussel hebben we vier belangrijke netten, twee Franstalige en twee Nederlandstalige. Vanuit het oogpunt van sociale ongelijkheid is de concurrentie tussen de scholen er nefast.
Ouders vinden al geruime tijd geen plaats meer in de scholen in hun buurt, noch in het kleuteronderwijs, noch in het lager, noch in het secundair. Vooral de armste buurten hebben met dit probleem te kampen.
Demografische vooruitzichten voorspellen een dramatisch tekort aan scholen tegen 2014. Een analyse van het Brussels Instituut van Statistiek en Analyse spreekt van 79 scholen die zullen moeten gebouwd worden om zo’n 23300 leerlingen te kunnen opvangen. Ongeacht de grootte van de scholen, is er nood aan 1165 bijkomende klassen, maar ook aan 1500 leraars die moeten opgeleid en aangeworven worden … en die vooral moeten willen blijven door hen betere werkomstandigheden te verzekeren met een betere verloning. Dat er tegen 2017 in het Brussels onderwijs 5643 plaatsen bijkomen, is zeker een positieve maatregel, maar hij komt te laat en is nog verre van voldoende. Er zijn nog geen maatregelen getroffen om te verzekeren dat er ook goed opgeleide leraars zullen voorhanden zijn om in deze nieuwe klassen les te geven, noch dat hun werkomstandigheden zullen verbeteren zodat ze het langer dan vijf jaar zullen volhouden, de gemiddelde duur vandaag van de carrière van nieuwkomers in het onderwijs.
Om tegemoet te komen aan deze schrijnende toestand, doen we een oproep tot de politieke verantwoordelijken om het onderwijs in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest volledig te hervormen, zonder enig taboe, met de nodige investering aan financiële middelen en
aan mankracht. Wij vragen een nieuwe structuur uit te dokteren, die vertrekt vanaf de kleuterschool en die jaar na jaar de nodige hervormingen doorvoert tot de hogere jaren. Er moet daarenboven werk gemaakt worden van een gestuurd inschrijvingsbeleid dat de sociale mix in de verschillende scholen garandeert en komaf maakt met nachtelijk aanschuiven en dagenlang kam- peren voor gegeerde scholen, met « witte » en « zwarte » scholen.
Brussel is een multiculturele stad, die op administratief vlak tweetalig is en die omringd is door de Vlaamse Rand. Haar inwoners moeten dan ook meertalig zijn, op de eerste plaats Franstalig en Nederlandstalig. Ongeacht de institutionele toekomst van België, de geografische toestand zal niet veranderen. Het is onaanvaardbaar dat kinderen het Franstalig Brussels onderwijs verlaten zonder kennis van de Nederlandse taal, zo broodnodig voor hun beroepsleven.
Brussel is het bruggenhoofd tussen Vlaanderen en Wallonië. We moe- ten dit bruggenhoofd versterken opdat alle Belgen, alle Europeanen, alle vreemdelingen er zich thuis voelen. Communicatie kan pas door talenkennis, in het bijzonder van de twee belangrijkste landstalen.
De uitbouw van een tweetalig onderwijs dat een kwaliteitsonderwijs garandeert voor alle leerlingen, is maar mogelijk mits het institutioneel niet meer afhankelijk is van de Gemeenschappen. Men kan op dit vlak niet langer blijven treuzelen.
Onderwijs moet een absolute prioriteit vormen, want onderwijs is de hefboom voor sociale harmonie. Vandaag beantwoordt geen enkele onderwijsinstantie aan die vereisten. De structuur van het huidige Brusselse onderwijs is een belangrijke factor in de sociale ongelijkheid die op haar beurt leidt naar toestanden van apartheid en criminaliteit. Victor Hugo’s quote « Een school openen is een gevangenis sluiten » is meer dan ooit van toepassing…
OVDS Brussel februari 2011
Klik op hier voor het nieuwsitem op TV-Brussel rond onze persconferentie.