De Morgen van 18 september schreef op zijn voorpagina: “Vlaams onderwijs moet zeker 103 miljoen euro besparen”. Dat bedrag ligt hoger dan wat minister Smet eind augustus aan de onderwijsvakbonden had aangekondigd. Hieronder hernemen we het artikel van Kim Herbots in “De Morgen”, gevolgd door een nawoord van Jos Van der Hoeven, secretaris-generaal van COC. (1)
De Morgen (18 september 2009)
“103 miljoen euro. Dat is het bedrag dat Vlaams minister Pascal Smet (sp.a) de komende dagen moet vinden in het onderwijsbudget. Minimaal, want de vakbonden horen waaien dat het wel eens meer zou kunnen zijn. ‘En dan kan onze goede wil verdwijnen.’
In 2010 moet het Vlaams onderwijs 36 miljoen besparen, in 2011 loopt dat bedrag op tot 67 miljoen euro. “De cijfers zijn ons onlangs meegedeeld door het kabinet Onderwijs maar zouden al op tafel gelegen hebben tijdens de regeeronderhandelingen”, zegt Jos Van Der Hoeven van de christelijke vakbond COC aan De Morgen. “Het gaat voor onderwijs om relatief kleine inspanningen vergeleken met de totale besparing. Al mag je niet vergeten dat 67 miljoen euro in één jaar ook niet niks is. Omgerekend staat dat gelijk aan 1.400 à 1.500 jobs.”
“Toch zijn we bereid om mee te zoeken naar een oplossing”, vervolgt hij. “Alleen vang ik op dat er nu al meer inspanningen verwacht worden van onderwijs. Als dat niet is omdat er in totaal meer bespaard moet worden, maar wel om bijvoorbeeld eerder gemaakte plannen in het onderwijs uit te voeren, dan zal die goede wil er niet meer zijn.”
De vakbonden zouden, zo werd hen gezegd, in eerste instantie een ‘catalogus’ met maatregelen kunnen inzien: voorgestelde besparingen waaruit ‘gekozen’ kan worden, zeg maar. “Ik weet niet wat er in zal staan maar ik kan mij voorstellen dat het dingen zijn zoals een vertraagde uitvoering van de afspraken rond het vakantiegeld (dat moet tegen 2011 92 procent bedragen, KH) of mogelijk een afbouw van de omkadering”, aldus Van Der Hoeven.
Eén of twee uur extra les
In het Franstalig onderwijs werd er gisteren een lesuur gestaakt nadat onder meer aangekondigd was dat leerkrachten in het aso, vanwege besparingen, één of twee uur extra les per week zouden moeten geven. “Zoiets zou hier ook niet bespreekbaar zijn”, stelt Raf Deweerdt van de socialistische vakbond ACOD. “Elke lineaire maatregel zal problematisch zijn. Zeker als daardoor de omkadering aangetast wordt.” Dat is ook bij de COC te horen: “Laat ons duidelijk zijn: het zal niet moeilijk zijn om de achterban te motiveren om op straat te komen tegen een stijgende werkdruk of een omkadering waar verder op beknibbeld wordt.”
Al is het eigenlijk nog te vroeg om nu al over stakingen en betogingen te spreken, zo stellen de drie vakbonden. “Ik wacht de voorstellen af”, aldus Luc Van den Bosch van het liberale VSOA, “maar laat me duidelijk stellen dat wij de crisis niet veroorzaakt hebben en er dus ook niet voor moeten opdraaien.”
De drie bonden zeggen ‘hoe sneller hoe liever’ het lijstje van Smet te willen inzien. “De tijd dringt”, aldus Van Der Hoeven. “Op het einde van volgende week zou de beslissing genomen moeten worden.”
Door het kabinet van onderwijsminister Smet kan er nog niet gecommuniceerd worden over de besparingen, zo laat de woordvoerster weten: noch over een eventuele stijging van het bedrag, noch over de inhoud van de maatregelen.”
Kanttekeningen Jos Van der Hoeven (COC)
Hoewel dit artikel een redelijke goede weergave is van het gesprek met De Morgen, moeten er toch twee kanttekeningen bij gemaakt worden:
1. Als De Morgen het bedrag van 103 miljoen euro vernoemt, dan heeft De Morgen dat bedrag niet van COC, want dat bedrag is COC onbekend. COC heeft echter wel opgevangen dat het eerder vernoemde bedrag van 67 miljoen euro besparingen in 2011 serieus is opgetrokken (en zelfs tot méér dan 103 miljoen euro) en dat deze optrekking te maken heeft met het verwezenlijken van beleidsdoelstellingen later in de legislatuur. Als dat het geval zou zijn, dan verdwijnt er heel wat goede wil, want COC is niet zomaar bereid om besparingen te aanvaarden in één onderwijsniveau om een ander onderwijsniveau meer middelen te geven. Besparingen doorvoeren door nog maar eens een verlaging van de aanwendingspercentages op de lesurenpakketten door te voeren, is voor COC onbespreekbaar want op de lesurenpakketten wordt ieder schooljaar al 115 miljoen euro bespaard! Minister Smet weet dat en COC hoopt dat minister Smet de competenties heeft om deze boodschap te begrijpen.
2. Dat de vakbonden een catalogus zouden krijgen waaruit kan worden gekozen, zou kunnen doen denken dat de vakbonden uit deze catalogus zouden kunnen kiezen. Uiteraard is dat niet het geval. Minister Smet heeft enkel en alleen aan de vakbonden gevraagd of zij mee willen nadenken over mogelijke besparingen. COC heeft op deze vraag positief geantwoord omdat een negatief antwoord geen enkele inspraakmogelijkheid geeft. Mee over iets nadenken, wil echter niet zeggen dat COC akkoord zal gaan met de beslissingen die minister Smet (en dus niet de vakbonden) uiteindelijk zal nemen.
(1) Zie www.coc.be
