Het aantal jongeren dat het Vlaamse leerplichtonderwijs verlaat zonder diploma of getuigschrift, stijgt de jongste jaren systematisch. In 1999 verliet ongeveer 12,3 procent van de leerlingen de school zonder kwalificatie. In 2006 ging het om 14,5 procent. Dat blijkt uit een onderzoek van het Steunpunt Studie- en Schoolloopbanen, in opdracht van de Vlaamse overheid.
Het Steunpunt gebruikte voor het onderzoek de volgende criteria. In het ASO, TSO en KSO moeten de leerlingen een diploma van secundair onderwijs behalen. In het BSO moeten de leerlingen geslaagd zijn in het zesde leerjaar. Ook een getuigschrift van deeltijds beroepsonderwijs of van een succesvol afgewerkt leercontract wordt meegeteld.
De onderzoekers bekeken onder meer twee geboortejaren: 1977 en 1984. Ze vergeleken het totale geboortecijfer van die jaren met het aantal meisjes en jongens dat 22 jaar later geen diploma of getuigschrift van het leerplichtonderwijs had. In 1999 hadden 8,9 procent van de meisjes en 14,3 procent van de jongens geboren in 1977 die niet. In 2006 waren die percentages voor de 22-jarigen uit 1984 opgelopen tot respectievelijk 10,5 en 17,6, wat overeenkomt met ruim 9 300 jongeren.
Ook als het Steunpunt de volledige groep van 18- tot 24-jarigen bekijkt, zoals dat in de berekening van de Europese statistieken gebeurt, stelt het vast dat de ongekwalificeerde uitstroom toegenomen is: van 11,1 procent in 2001 tot 12,4 procent in 2006.
De vaststellingen van het Steunpunt geven weliswaar een andere trend aan dan de Europese statistieken. Die tonen sinds een aantal jaren een daling van de zogenaamde ongekwalificeerde uitstroom: van 12,5 procent in 2003 naar 10 procent in 2006 en 9,3 procent in 2007.
Vanwaar dan het verschil met de Europese cijfers, die een daling aangeven? Dat komt ondermeer omdat Europa jongeren zonder diploma of getuigschrift die een opleiding volgen (bij de VDAB, in het volwassenenonderwijs of nog in het secundair onderwijs) niet als ongekwalificeerd meetelt.
Belangrijk is ook dat het Europese onderzoek een beperkte steekproef gehouden heeft, terwijl de resultaten van het Steunpunt Studie- en Schoolloopbanen gebaseerd zijn op de volledige Vlaamse bevolking. Volgens het Steunpunt was ook de methode van het Europese onderzoek niet helemaal waterdicht; zo was de vraagstelling niet consistent. Het Europese onderzoek lijkt voorlopig dan ook geen betrouwbare en geldige informatie te geven over ongekwalificeerde uitstroom over een langere periode.
Gedetailleerde cijfers vindt u op: www.steunpuntloopbanen.be
Voor meer uitleg over de gebruikte methodes tijdens het onderzoek kunt u contact opnemen met het Centrum voor Onderwijseffectiviteit en –evaluatie van de K.U.Leuven:
- Jan Van Damme op 016 32 62 45 en via jan.vandamme@ped.kuleuven.be
- Georges Van Landeghem op 016 32 61 80 en via georges.vanlandeghem@ped.kuleuven.be
