Over de hele Duitse Bondsrepubliek ging van 15 tot 19 juni de reeds lang geplande nationale onderwijsstaking door. Scholieren, studenten, leerkrachten, hogeschooldocenten en universiteitsprofessoren namen eraan deel.
De acties werden op touw gezet door studentenorganisaties, scholierencomités en door de leraarsvakbond GEW (Gewerkschaft Erziehung und Wissenschaft). Op de persconferentie van 12 juni in Berlijn waar de organisatoren de eisen toelichtten was ook de leider van de vakbond van de dienstensector ver.di, Frank Bsirske, aanwezig, die zich, ook in naam van de nationale overkoepelende vakbond DGB (Deutsche Gewerkschaftsbund;Vereniging van Duitse vakbonden), ten volle achter de eisen stelde.
Eisen
De eisen zijn o.a. het aanstellen van meer leraars, het verbeteren van de arbeidsvoorwaarden voor personeelsleden en studenten en meer investeringen in de infrastructuur van de scholen.
Een andere eis is het scheppen van voldoende opleidingsplaatsen in bedrijven voor scholieren die een technische vorming volgen. Duitsland kent een uitgebreid systeem van “deeltijds leren en deeltijds werken” waarbij een degelijke stageplaats cruciaal is. Door de economische crisis neemt het tekort aan stageplaatsen nog toe. Onderzoekers van het ‘Bundesinstitut für Berufsbildung (BIBB)’ (Nationaal Instituut voor Beroepsopleiding) houden rekening met een verdere verscherping van de toestand op deze ‘Ausbildungsmarkt’, de markt die opleidingsplaatsen ter beschikking stelt aan scholieren die arbeidsmarktgerichte studierichtingen volgen. Voor de herfst voorzien ze in de bedrijven en de administratie 50.000 minder nieuwe leercontracten dan vorig jaar. Ter compensatie eist het instituut het tijdelijk ter beschikking stellen van 40.000 bijkomende opleidingsplaatsen buiten de bedrijven door een programma van de nationale staat samen met de deelstaten. In totaal zijn er 1,5 miljoen jongeren die geen afgesloten beroepsopleiding hebben omdat ze niet aan een opleidingsplaats geraken. Velen van hen zijn kinderen van immigranten.
Een andere, opmerkelijke, eis is het bij elkaar houden van de leerlingen tot aan de “10de klas”, d.w.z. tot op de leeftijd van 15-16 jaar (gerekend wordt vanaf het eerste leerjaar van de lagere school). Nergens in Europa moeten jongeren zoals in Duitsland zo vroeg – op de leeftijd van 10 à 12 jaar – een keuze maken tussen hiërarchisch gerangschikte onderwijsvormen: het gymnasium (voorbereidend op hoger onderwijs), technisch onderwijs en het “duaal leren” (bij ons “deeltijds leren en deeltijds werken” genoemd). De leraarsvakbond GEW (Gewerkschaft Erziehung und Wissenschaft;Vakbond voor Opvoeding en Wetenschap) eist al sinds lang de afschaffing van dit drieledige schoolsysteem van gymnasium, technisch en (deeltijds) beroepsonderwijs. GEW vraagt ook de intrekking van de verkorting van het gymnasiumcurriculum tot acht jaar. De leraarsvakbond riep in april op zijn congres in Neurenberg de leerkrachten op tot deelname aan de staking.
Steun voor de staking kwam er ook uit de academische wereld. Professor-emeritus Peter Grottian van de ‘Freie Universität Berlin’, riep de docenten op tot deelname aan de staking. Want ook professoren leiden volgens hem onder de McDonaldisering van de leergangen door het Bachelor-Mastersysteem en zouden zelf hun woede tijdens de staking samen met de studenten tot uitdrukking moeten brengen.
Grote mobilisatie
De voorbereiding van de nationale onderwijsstaking liep sinds weken op volle toeren met de vorming in veel scholen van stakingscomités die pamfletten verspreidden en spandoeken ophingen. De rectoren van de Vrije Universiteit en de Technische Universiteit van Berlijn gaven officieel toestemming aan het personeel en de studenten om aan de staking deel te nemen. Dinsdag 9 juni werden aan de TU en de Humboldt Universiteit grote algemene studentenvergaderingen gehouden, die ‘live’ met een derde studentenvergadering op de campus in Adlershof (in het zuid-oosten van Berlijn) verbonden waren. Die massale vergaderingen hadden een enorme weerklank. Uit andere landen zouden delegaties activisten naar de stakingsdagen komen.
De organisatoren van de onderwijsstaking hadden op 150.000 deelnemers gerekend. Het werden er met 270.000 bijna dubbel zoveel die de oproepen van schoolcomités, studentenvertegenwoordigingen en vakbonden volgden. In steden als Berlijn (27.000), Stuttgart (15.000) en Hamburg (13.000) waren er grote betogingen, maar ook op veel andere plaatsen waren er protestacties op straat.
Katharina Dahme van de jongerenorganisatie van de linkse partij “Die Linke” uitte in de krant “junge Welt” haar tevredenheid over de weerklank van de staking, niet alleen op straat maar ook in de pers. “Het gros van de media, zelfs de Springer-bladen, berichten positief over de onderwijsstaking. Dat toont hoe gerechtvaardigd onze eisen zijn en hoe verkeerd onderwijsminister Annette Schavan zit, die onze protesten en eisen afdeed als voorbijgestreefd en oude koek”.
