De Nederlandse minister van der Hoeven (CDA, Onderwijs) wil de basisvorming, het gemeenschappelijke lesprogramma voor de onderbouw van het secundair onderwijs, afschaffen. Volgens de minister moeten leerlingen in het vmbo (voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs) niet langer hetzelfde lesprogramma volgen als leeftijdgenoten op havo en vwo. De Tweede Kamer wil al enkele jaren dat de basisvorming wordt aangepast. Op Radio 1 noemde de minister de basisvorming “achterhaald”. Volgens haar hebben leerlingen in het vmbo recht op onderwijs “dat rekening houdt met verschillen” tussen leerlingen. ,”De basisvorming zoals we die ooit bedacht hadden werkt niet goed. We moeten af van het idee dat alle leerlingen gelijke kansen hebben als zij dezelfde lesstof krijgen.”
Staatssecretaris Adelmund (PvdA), vóór Van der Hoeven belast met de basisvorming, kondigde in 2003 aan om vanaf 2004 niveaus te willen aanbrengen in de basisvorming. Zo hoefden leerlingen in het vmbo minder theoretische vakken te volgen. Een door het ministerie ingestelde commissie werkt hiervoor plannen uit. De huidige minister Van der Hoeven gaat met haar plan veel verder; volgens haar is de gedachte achter de basisvorming “niet meer van deze tijd”.
Tien jaar geleden voerde toenmalig staatssecretaris Wallage de basisvorming in. Door leerlingen van alle niveaus hetzelfde lespakket aan te bieden, hoopte hij dat het hele niveau van het onderwijs zou verbeteren. Leerlingen volgen sindsdien de eerste drie jaar een gezamenlijk programma, dat bestaat uit vijftien vakken. Wallage wilde hierdoor ook bewerkstelligen dat scholieren hun definitieve schoolkeuze zouden uitstellen. In gemengde brugklassen zouden leerlingen van verschillende niveaus les krijgen. Die brugklassen zijn er echter nauwelijks gekomen en de jongste vier jaar nog gehalveerd. Uit onderzoek van de Onderwijsraad, het hoogste adviesorgaan van het ministerie, bleek drie jaar geleden dat de belangrijkste doelen van de onderwijsvernieuwing niet of nauwelijks werden bereikt. Hij adviseerde twee jaar geleden de basisvorming terug te brengen tot twee jaar en het aantal vakken te verminderen. Nu schaft de regering de gemeenschappelijke basisvorming af. Het kabinet Balkenende laat zich niet alleen kennen door de afbraak van heel wat sociale verworvenheden, het draait ook op onderwijsvlak de klok terug.
(Bron: Volkskrant, 30 oktober 2004)