Als reactie op het “programma voor het leerplichtonderwijs” (1) waarin het belang van het basisonderwijs wordt onderlijnd voor schoolsucces, ontvingen we deze getuigenis van de Franse kleuteronderwijzeres Emile Mas.
“Ik heb vijf jaar voor de kleuterklas gestaan (1982-1987) in een achtergestelde wijk te Blois.
Ik las veel pedagogische boeken, zoals ”L’école active” van Ferrière, ”L’apprentissage précoce de la lecture” van Cohen, de werken van E. Charmeau, Foucambert, L. Lentin, enz.
Ik probeerde mijn leerlingen te helpen om hun taal te ontwikkelen, ondermeer met liedjes (eerst met een cassetterecorder, daarna zingen in kleine groepjes en alleen, dan elkaar beluisteren), iets waaraan ze veel plezier beleefden en dat hen veel zelfvertrouwen gaf.
Ik werkte met spelletjes waarin ze met letters (in karton) leerden omgaan. Zo kenden ze reeds alle letters van het alfabet, sommige combinaties van letters en zelfs eenvoudige woorden. Wanneer een leerling klaar was met een “spelletje”, moest hij of zij een andere leerling helpen. Dat deed hij (zij) met plezier en het droeg bij tot zijn (haar) zelfvertrouwen.
Belangrijk:
1. Ik probeerde vrolijk en humoristisch te zijn en greep elke gelegenheid aan om de “clown” uit te hangen. (een “goede” leraar moet een beetje de comediant spelen om de aandacht gaande te houden)
2. Ik zag elke dag de ouders aan de schoolpoort. Ik drukte hen vaak op het hart om de kinderen niet te veel voor de tv te laten zitten. Ik praatte zowel met de ouders als met het dienstpersoneel want ik beschouwde mij als lid in een educatief team.
Het jaar nadien zeiden de twee onderwijzers van de volgende klas over de leerlingen: “De leerlingen zijn zo goed voorbereid en gemotiveerd dat zij op drie maanden de basis van het lezen beheersen”
“Gewoonlijk zijn er een paar leerlingen die tegen het einde van het schooljaar een goede basis hebben verworven maar vele leerlingen die een eenvoudige tekst nog niet kunnen ontcijferen en een groep van achterblijvers die zelfs na overzitten niet slagen. Dit jaar is het anders. Er is geen kopgroep maar bijna alle leerlingen hebben op het einde van het jaar de basis van het lezen onder de knie”.
Wat trek ik als besluiten uit deze getuigenissen? Tussen 3 en 6 jaar kan men het meest efficiënt werken om schoolse mislukkingen te vermijden:
• door de kinderen te leren om zich uit te drukken
• door een groot zelfvertrouwen te ontwikkelen
• door hen zeer geleidelijk met spelletjes, dus op een aangename manier, de basisvaardigheden bij te brengen
• door hen te leren elkaar te helpen: wie het best slaagt in een domein moet de andere op dat vlak bijspringen.”
(1) Het “programma voor het leerplichtonderwijs” is een discussietekst binnen de OVDS.
